Onlangs heb ik dit Lakenlood gevonden in de stad Groningen. het is een vrij grote met een diameter van wel vijf en halve centimeter. het opschrift luid: tharlems stael loot betekenis Haarlemse kwaliteit lood. op de andere zijde hetzelfde opschrift ( gedeeltelijk leesbaar ) met het wapen van de stad Haarlem en het jaartal 1584
wapen van Haarlem op gevel gebour
Wat is een lakenlood?
Laken-loodjes zijn een soort keurmerken die aan gemaakte stoffen werden bevestigd om aan te tonen dat het textiel voldeed aan de door het gilde gestelde kwaliteitseisen. Er waren verschillende steden die textiel produceerden. je vind loodjes in allerlei soorten en maten vaak zijn ze nogal klein ongeveer zo groot als een 20 eurocent muntje. Bovenstaand lood is een zogenaamd hoofdlood op een laken waren er verschillende kleine loodjes bevestigd voor de verschillende fases van het productieproces en één groter lood met het wapen van de stad. bron: https://www.archeologieboz.nl/2014/07/lakenloodjes/
Haarlem was ooit een stad met een grote textielnijverheid Tussen de 13e en 17e eeuw genoot de Haarlemse
textielindustrie van nationaal en internationale bekendheid. Het textiel
was van zo uitzonderlijke kwaliteit dat het Haarlemse textiel populair
was bij vele Europese vorstenhoven.
het lood wat ik gevonden heb is waarschijnlijk terecht gekomen in Groningen door de handel met een stad zoals Haarlem bron: https://harlemindustry.wordpress.com/haarlem-textiel/
Door verschillende schilderijen kun je een beetje een beeld krijgen van de textielnijverheid in Nederland in de 16e en 17e eeuw.
Het spinnen, het scheren van de ketting, en het weven, 1594-1596
Isaac Claesz. van Swanenburg
Het Wassen van de Vachten en het Sorteren van de wol 1607 of 1612
Dit is mijn eerste post in de serie "vondsten met een verhaal" dit is één van mijn meest recente vondsten. Ik zal op dit blog ook nog een aantal andere verhalen met jullie delen over vondsten die ik in het verleden heb gedaan. Waar dus ook de tweede wereldoorlog een terugkerend thema word.
op woensdag 24 januari ging ik op pad met mijn zoekmaat Ger om te zoeken op een landje in de omgeving van Roden. Ik had op deze akker al een aantal keer eerder gezocht. En elke keer heb ik hier wel iets interessants gevonden en een aantal vondsten waren zelfs vitrine waardig. Naast een hoop moderne rotzooi vind je er af en toe ook een oude munt of gebruiksvoorwerp. Maar nog nooit iets uit de periode 40/45. Tot ik op het eind van de middag deze vondst deed:
voorkant latijnse tekst: Ubique Quo Fas Et Gloria Ducunt wat betekend overal waar recht en glorie leiden
achterkant: met restant bevestigings- pin
de andere vondsten van het veldje op de bewuste dag: waaronder een zilveren gesp linksonder ( klik op afbeelding voor vergroting)
Ik vermoede meteen al dat het om een militair insigne ging. Maar kon hem niet meteen plaatsen.
deze insignes lijken vaak erg op elkaar en legers van verschillende landen gebruiken afbeeldingen die erg op elkaar lijken. Ook is het moeilijk in te schatten wat de leeftijd van zo'n insigne is omdat ze vaak in moderne legers ook nog worden gebruikt. Na thuis wat gegoogeld te hebben gedaan kwam ik erachter dat dit het wapen en moto is van de "royal british attilery"
Het moest dus Engels zijn. Echter zijn er naar mijn weten nooit Engelsen in deze omgeving geweest tijdens de oorlog of ervoor. Maar wel canadezen en aangezien Canada onder de commenwealth viel in die tijd en dus bij het Engelse koninkrijk hoorde. droegen canadezen een aantal van dezelfde insignes en motto's als het Engelse leger in ieder geval altijd met de Engelse kroon. Nu werd ik toch wel een beetje enthousiast zou ik een badge van een Canadese bevrijder hebben gevonden?.. Ik kon echter nog niet uitsluiten dat het toch Engels was, en ik wil graag zeker weten. Ik heb daarom de insignes van de Engelsen en canadezen van dezelfde eenheid met elkaar vergeleken.
De Engelse variant:
Engelse variant voorkant
Engelse variant achterkant
De Canadese Variant:
Canadese variant voorkant
Canadese variant achterkant
Zoals je op de afbeeldingen kunt zien is de bevestiging van de Engelse variant anders dan die van de Canadese.
Bij de Engelse is een pin bevestigd om hem op de baret te bevestigen en bij de Canadese twee oogjes
waar een pin doorheen werd geschoven om de insigne te bevestigen. voor de oplettende kijker is ook te zien dat het kanon op de Canadese variant een stuk dikker is dan op de Engelse. Dit leken mij voldoende aanwijzingen om met enige zekerheid te zeggen dat mijn vondst daadwerkelijk een Canadese insigne is. Helaas staat er geen merkje van een fabrikant in de door mij gevonden insigne dit had het identificeren nog makkelijker gemaakt. Aangezien je dan had kunnen vaststellen dat de insigne ofwel in canada of in Engeland gemaakt is. Voor nu neem ik genoegen met deze niet 100 % zekere identificatie van mijn vondst.
voorbeelden van de insigne op Canadese baret en pet
Canadese soldaten in Nederland van de artillerie:
canadezen sleutelen aan motor foto genomen in de buurt van de stad Groningen
Foto van Canadese soldaat die in Nederland gediend heeft. Met betreffende insigne op de baret.
Dit soort insignes werden door de soldaten gekoesterd. zij maakten er zelfs aanpassingen aan om het persoonlijker te maken. gebruikelijk was om een Canadese penny op het wiel van het kanon te plaatsen of het oppervlak glad te poetsen en er de eigen naam in te graveren. Op de bovenstaande foto ziet u een soldaat die er zelfs een Nederlands kwartje in heeft geplaatst deze man droeg het land wat hij ging bevrijden blijkbaar een warm hart toe.
De insigne die u op de foto ziet is bewaard gebleven en in de verzameling van een particulier in canada. Voor meer voorbeelden van bewerkte insignes klik hier
Insigne met een Nederlands kwartje in de wiel dezelfde als gedragen in bovenstaande foto
Canadezen in Groningen
de bevrijding van de stad Groningen ging gepaard met felle gevechten in de binnenstad en daar omheen. Het duurde ongeveer vier dagen en er was veel schade aan woningen in de stad en een gedeelte van de grote markt was volledig verwoest. de Canadese troepen bestonden uit zo'n negen infanteriebataljons ( hoeveel soldaten dit precies zijn weet ik niet ) waaronder ook een aantal manschappen van de bewuste "royale canadian atilery" die het gevonden insigne droegen. Zij waren verantwoordelijk voor het bestoken van vijandelijke doelen met hun geschut. Hun hoofdkwartier was in Paterswolde en ook zaten ze bij vliegveld Eelde. dit is allemaal binnen een straal van 15 kilometer van de vindplaats van de insigne.
voor meer informatie over de bevrijding van Groningen en zelfs een filmpje van de gevechten in de stad zie onderstaande links. wikipedia: bevrijding van groningen
Nu rest de vraag wie heeft deze insigne gedragen? Er is niks zo mooi als een object te kunnen verbinden met een persoonlijke geschiedenis waardoor naar mijn inziens de historische waarde van het object enorm stijgt. Het opvallende is dat ik verder op deze plek niks heb gevonden wat met de tweede wereldoorlog te maken heeft. En zover ik weet, zijn er op deze specifieke plek nooit canadezen geweest. het blijft daarom gissen hoe het insigne hier is terechtgekomen.
Is het een souvenir die een Nederlander van de bevrijding hield en later heeft verloren? Of misschien een Nederlandse dame die een Canadese minnaar had en deze insigne gekregen heeft als aandenken en later verloren? Ook zou de grond waar ik deze insigne gevonden heb ergens anders vandaan kunnen komen en als mest gebruikt zijn op de bewuste akker. ik zal het waarschijnlijk nooit zeker weten maar dit soort mysteriën zijn juist wat deze hobby zo interessant maken
groetjes Felix
canadese soldaten met Groningse dame. wellicht heeft zij een isigne van één van de mannen ontvreemd?
Al een tijdje ongeveer vanaf mijn veertiende zoek ik met een metaaldetector. als kind was ik al erg geïnteresseerd in Archeologie en geschiedenis.
Mijn hobby begon in de Katwijkse duinen waar ik samen met mijn neefje wouter opzoek ging naar kogels en hulzen op de oude schietbanen. Dit vond ik enorm spannend en prikkelde mijn fantasie. De vondsten in de Katwijkse duinen deden wij met onze ogen door eenvoudig weg het zand af te schrapen met plankjes. al spoedig kwamen wij er achter dat je ook met een zogenaamde metaaldetector eenvoudig metaalvondsten kon vinden. En wij gingen beiden toen spoedig over tot de aanschaf van zo'n apparaat. Hier is mijn avontuur begonnen en inmiddels zoek ik dus al heel wat jaren. Met een metaaldetector kun je van alles vinden negen van de tien vondsten zijn rommel en je hebt er nogal wat geduld en interesse voor nodig om door te zetten. maar soms word je ook beloond en vind je hele mooie gebruiksvoorwerpen zoals muntjes knoopjes noem maar op. De helft van de lol is om uit te zoeken wat je hebt gevonden. Terwijl je bezig bent met zo'n onderzoekje krijgt een object een verhaal. Dit verhaal achter de objecten is ook wat mij het meest interesseert in deze hobby. Na verloop van tijd heb ik een hoop van deze verhalen verzameld en wil ze graag delen met u op dit blog. naast het zoeken met de metaaldetector ben ik ook lid van de vereniging voor amateur archeologen en help af en toe mee met een opgraving of andere activiteit van deze vereniging in binnen en buitenland.
Mijn interesse is wijd verspreid ik ben enorm geïnteresseerd in de tweedenwereldoorlog en de geschiedenis van de 20e eeuw. de Romeinse en de vroeg en late middeleeuwen hebben ook mijn interesse. Vaak leer je door het zoeken in een bepaalde regio wat over de lokale geschiedenis. De regio waar ik zoek is vooral de stad en provincie Groningen maar ook regelmatig Friesland (waar ik opgegroeid ben) en Drenthe. Ik zoek op Akkers en in parken maar soms ook als de gelegenheid zicht voordoet bij graafwerkzaamheden in de stad.
ik wil even benadrukken dat ik dit blog vooral voor de hobby bijhoud en geen professional ben.
Ik probeer feiten zo goed mogelijk te checken maar als ik ernaast zit wijs mij er dan gerust op.
Ik ben actief lid van de AWN Nederland. De vereniging voor amateurs in de archeologie. En meld mijn bijzondere of hele oude vondsten altijd aan bij PAN. of provinciaal archeoloog.
